Imaginaire rescripting is een therapeutische techniek die ik vaak gebruik binnen de context van cognitieve gedragstherapie (CGT) en Schematherapie. Het is een interventie waarbij je wordt begeleid om belastende of traumatische herinneringen in gedachten opnieuw vorm te geven. Door een negatieve herinnering te herschrijven, wordt de emotionele impact van deze herinnering verminderd of veranderd.
Verleden en heden
In het (recente) verleden zijn dingen gebeurd, gezegd of gedaan. Er gebeurde iets waar je dingen over dacht en waar je iets bij ging voelen. En vervolgens ging je iets (niet) meer doen. Wat er is gebeurd, kan heel beangstigend geweest zijn. Misschien voelde je je zelfs in gevaar. Je hersenen hebben vanaf dat moment een direct lijntje gemaakt (‘als er nog eens iets soortgelijks gebeurt, dan moet je zorgen dat je in veiligheid komt’). Je stress-systeem raakt (over)belast.
Als er in het heden iets gebeurt, of je hoort wat (een huiltje, bepaalde stemintonaties…), ziet wat (bij je baby, of tv, bij vrienden, op straat…), je ruikt wat (chemische geur, geur van je baby, …) of voelt wat, dan heet dit een trigger. Wat nu gebeurt kan dan weer voelen als toen op het moment dat er iets heftigs gebeurde en brengt je misschien even terug naar toen. Ook al zijn dit soms maar enkele seconden.
Hoe werkt het?
Bij ImRs kan ik niet veranderen wat er gebeurd is in het verleden. Wat ik wel doe, is jou het gevoel van vroeger opnieuw laten oproepen door eraan te denken op een bepaalde manier. Gelijktijdig veranderen we deze gebeurtenis. Dit zorgt voor een nieuwe herinnering naast je oude. Als je de oude gebeurtenis verandert, veranderen je gevoelens uiteindelijk mee. Als we die herinnering goed veranderen, dan verdwijnen/minderen je sterke emoties en gedachten langzaam. Je krijgt meer passende gedachten, waardoor je anders gaat reageren. Het doel is om de emotionele lading van je herinnering te verminderen en jou meer controle te geven over je emotionele reacties.
Neuroplastici-wattes?
De hersenen zijn plastisch, wat betekent dat ze in staat zijn om zich aan te passen en te veranderen door ervaringen. Dit heet neuroplasticiteit en vormt de basis voor veel therapeutische interventies, waaronder imaginaire rescripting.
Wat gebeurt er tijdens en na ImRs?
Heractivatie van geheugensporen
Als een negatieve herinnering wordt opgeroepen, worden specifieke neurale paden geactiveerd die gekoppeld zijn aan dat geheugen. Deze paden kunnen worden beïnvloed door nieuwe ervaringen of gedachten. Tijdens imaginaire rescripting wordt dit geheugenspoor geactiveerd en vervolgens ‘overschreven’ met een nieuw, positiever script. De hersenen maakt het niet uit of je iets echt meemaakt of dat je het verbeeldt, dezelfde delen in de hersenen zijn actief. Je hersenen weten namelijk het verschil niet tussen de gebeurtenis van eerder (de echte gebeurtenis) en wat je in de fantasie doet. Voor de hersenen is dit hetzelfde. Dat maakt dat je anders gaat denken, voelen en doen na ImRs.
Emotionele Regulatie
De amygdala, een deel van de hersenen dat betrokken is bij het verwerken van emoties zoals angst en woede, speelt een cruciale rol in hoe je emotioneel reageert op herinneringen. Door een negatieve herinnering opnieuw vorm te geven, kan de activiteit in de amygdala worden verminderd, wat leidt tot een afname van de felle emoties.
Versterking van Prefrontale Controle
Het prefrontale cortexgebied van de hersenen is betrokken bij hogere cognitieve functies, zoals besluitvorming en emotionele regulatie. Tijdens imaginaire rescripting wordt dit deel van de hersenen geactiveerd om nieuwe invullingen en reacties op de herinnering te maken. Als dit proces wordt herhaald, kunnen de nieuwe, gezondere reacties sterker worden. Daardoor zijn de hersenen in de toekomst beter in staat om met soortgelijke herinneringen om te gaan.
Verandering van Verbindingen
Neuroplasticiteit houdt ook in dat de verbindingen tussen neuronen (synapsen) kunnen worden versterkt of verzwakt door ervaringen. Imaginaire rescripting kan helpen om nieuwe, gezondere synaptische verbindingen te creëren die de oude, schadelijke verbindingen vervangen. Dit kan zorgt dan weer voor een langdurige verandering in hoe iemand zich emotioneel verbindt.
Het resultaat
Imaginaire rescripting is dus een krachtige therapeutische techniek die gebruik maakt van de neuroplasticiteit van je hersenen om negatieve herinneringen te herstructureren. Door deze herinneringen te herschrijven, wordt de emotionele impact ervan verminderd, en train je je hersenen om in de toekomst gezonder te reageren op negatieve ervaringen. Het resultaat is vaak een vermindering van symptomen zoals angst, depressie en posttraumatische stress, en een verbetering van je algemene emotionele welzijn. Vrouwen ervaren minder last van de gebeurtenis, en reageren minder heftig op de dingen die nu nog gebeuren en kunnen zich beter hechten aan hun baby of kindje.
