Bevallingstrauma: wat is het?

Uit onderzoek blijkt dat één op de vijf vrouwen te maken krijgt met een bevallingstrauma. Toch wordt er weinig over gesproken. Veel mensen denken dat een bevallingstrauma ontstaat als er extreem bloedverlies is, een flinke medische ingreep zoals een knip of vacuümpomp gebruikt is, of een baby overleden is. Dat kan, maar de heftigheidsgraad hoeft geen rol te spelen bij het ontstaan van een bevallingstrauma. In deze blog vertel ik wat het is en hoe je het kunt herkennen.

Wat is een bevallingstrauma?

Wanneer je als moeder klachten ervaart en deze linkt aan een stressvolle bevalling (of de periode daaromheen), is er sprake van een bevallingstrauma. Het gaat dan om nare gebeurtenissen uit het verleden die in het heden nog steeds dezelfde of nòg heftigere gevoelens oproepen. Dat zijn dan emoties zoals verdriet, angst, hulpeloosheid, schuld of boosheid. Ook als je ze nog voelt na 3, 18 of 37 jaar.

Hoe ontstaat het?

In de fysieke voorbereiding op het moederschap zorgen chemische, psychische en neurologische aanpassingen dat je lichaam synchroon loopt met de behoefte van je baby. Je wordt zwanger en je lichaam weet wat het moet doen. Het gaat mis op het moment dat het natuurlijke proces wordt verstoord en jij je onveilig voelt. Dit heeft diepe impact op jouw leven en je omgeving.
Een natuurlijke bevalling zorgt ervoor dat jij als moeder je lichaam met haar natuurlijke processen kan volgen, op jouw manier. Een bevallingstrauma zorgt ervoor dat je dissocieert. Je splitst jezelf af van je gevoel. Het trauma ontstaat doordat de communicatie tussen je werkbrein en je intuïtieve brein is verstoord. Op de momenten dat het cruciaal was je gevoel te volgen, werd dit je ‘afgeleerd’ en ontstond er een ‘afsplitsing’. Op dat moment leerde je dat je afhankelijk bent van anderen als het gaat om zelfzorg, wat jij voelde en wilde deed er niet toe. En misschien nog steeds…

Wat zegt jouw gevoel?

Wat voor de één een vervelende gebeurtenis is, kan voor de ander een trauma zijn of andersom. Van belang is hoe jij de situatie(s) zelf hebt ervaren. Je kunt dus een perfecte bevalling hebben gehad, “volgens het boekje”, maar er met een naar gevoel op terugkijken. Dat geldt ook voor allerlei andere onderwerpen zoals het (niet kunnen) geven van (borst)voeding of een nare kraamperiode. Maar ook vervelende dingen die zijn gezegd tijdens je bevalling.

Hoe herken je een bevallingstrauma?

Een trauma wordt niet snel herkend als bevallingstrauma, omdat vrouwen vaak denken dat er sprake moet zijn van een horrorbevalling. Of omdat de symptomen vaak worden weggezet als ‘iets wat er nou eenmaal bij hoort’.

Een geboortetrauma wordt niet snel herkend als geboortetrauma, omdat vrouwen vaak denken dat er sprake moet zijn van een horrorbevalling. Of omdat de symptomen vaak worden weggezet als ‘iets wat er nou eenmaal bij hoort’.

De symptomen zijn soms heel verschillend. Denk aan klachten als:

  • moeite met hechting met je kindje
  • energieproblemen
  • relatieproblemen
  • fysieke pijn
  • problemen bij de (borst)voeding
  • dwanggedachten
  • angst of paniek
  • depressieve gevoelens
  • verstoord zelfbeeld

Wat kunnen de gevolgen zijn?

Ook angst voor een volgende zwangerschap of het uitblijven van een gewenste zwangerschap vallen onder symptomen van een geboortetrauma. Moeders laten vooral zien dat ze moeizaam contact kunnen maken met hun lichaamssignalen. Ze kunnen hun intuïtie, noodzakelijk bij een zwangerschap, niet meer volgen.
Het trauma houdt in dat je je hele leven naar beneden duwt. Een enorme uitgave van energie en niet het voelen van de pijn. Je bent in disconnectie met jezelf als reactie op de pijnlijke gebeurtenis. Je verliest het échte contact met jezelf. En dus ook met de ander. Deze beschadiging zorgt ervoor dat het heel moeilijk is, of onmogelijk, om écht goed voor jezelf te zorgen.

Energielekkage

Het trauma kan dus diep weggestopt zijn en gezondheidsverlies veroorzaken. Zolang je de angst niet toestaat om er te zijn, zal je altijd werken om er vanaf te komen. Het is als een bal die je probeert onder water te houden. Er gaat levenskracht verloren. Die levenskracht mis je. Het is dus ook niet beschikbaar voor je kind, je gezin, je relatie, je werk. Negeren zal altijd een negatieve invloed hebben.

Wat kun je doen?

Als je bereid bent om je moederbrein de ruimte te geven kan een prachtig herstel optreden! Ons brein is zodanig inventief dat het zich via neurogenese kan herstellen. Neurogenese is het aanmaken van nieuwe zenuwbanen. De blokkade die tussen het werkbrein en het emotionele brein (daar waar het trauma zich bevindt) is ontstaan, kan genezen met behulp van een Herstelgesprek. Deze bewezen interventie werkt bij 9 op de 10 vrouwen, al na enkele sessies. In het gesprek maak je gebruik van de plasticiteit van de hersenen en richt je je op het autonome fysiologisch functioneren. Hierbij wordt jouw intuïtieve moederbrein ingezet.
Er ontstaan functionele verbindingen, gevolgd door psychisch en lichamelijk herstel. De therapie is vriendelijk en vraagt geen herbeleving van het trauma. Het doel is gezondheid vanuit zelf herstellend vermogen van het lichaam.

Deze stappen helpen je verder

Denk jij dat je last hebt van een bevallingstrauma? Zoek dan hulp via een geboortetrauma-therapeut. Het is nooit te laat om van je trauma af te komen. Dat kan ook als je al lang moeder bent, oudere kinderen hebt. Of bij verlies tijdens een zwangerschap.
Ook als je (opnieuw) zwanger bent en opziet tegen de bevalling omdat nare oude herinneringen naar boven komen, kan het raadzaam zijn om een Herstelgesprek aan te vragen. Neem gerust contact met mij op voor de mogelijkheden.

Tot slot

Eén op de vijf vrouwen krijgt te maken met geboortetrauma. Het gaat er niet om wat er is gebeurd, maar hoe jij het ervaren hebt. Heb je symptomen die hier bij passen, zoals moeite met hechting, angst, depressieve gevoelens, fysieke pijn? Dan kan er een disconnectie zijn met jezelf. Je schermt jezelf af tegen pijnlijke gebeurtenissen in het verleden. Ga op zoek naar hulp! Die hulp hoeft niet ingewikkeld en langdurig zijn. Het helpt je wel weer meer energie te krijgen en weer gezonder te worden. Gun het jezelf.

Aphra werkt sinds 2007 als psychologisch consulente binnen de sGGZ. Daarnaast is ze perinataal counselor en bevallingstrauma therapeut, werkzaam bij het landelijk Zo Beval Ik Centrum voor Geboorte en Trauma. Ze helpt vrouwen te herstellen van een geboortetrauma en deze te voorkomen. Haar aanbod vind je hier. Aphra is er speciaal voor jou tijdens de preconceptietijd, de zwangerschap, de bevalling, de kraamtijd en zo nodig langer. 

Related Articles

Materna Care

VAKANTIE

Ik ben op dit moment met vakantie.
Laat een berichtje achter en ik reageer zodra ik terug ben.